Xem xét đối với trường hợp hồ sơ dự thầu của hai nhà thầu có hàng trăm trang có nội dung giống nhau

Bên mời thầu đã tổ chức đấu thầu rộng rãi gói thầu mua sắm hàng hóa và dịch vụ. Quá trình đánh giá HSDT của các nhà thầu, Bên mời thầu phát hiện tình huống như sau:

a) Trong số các HSDT của nhà thầu tham gia dự thầu, HSDT của Nhà thầu A và B có hàng trăm trang giống hệt nhau kể cả hình thức trình bày (cách dòng, phân trang, đoạn, chấm câu) và nội dung.

b) Tên của Nhà thầu A xuất hiện nhiều lần trong HSDT của Nhà thầu B. theo đó, Nhà thầu B phải thực hiện công việc theo quy định của Nhà thầu A hoặc phải báo cáo công việc cho Nhà thầu A.

Để đảm bảo công bằng, minh bạch, cạnh tranh, công khai, Bên mời thầu đã mời hai Nhà thầu A và B đến giải thích và làm rõ các nội dung nêu trên, dưới đây là giải thích của các Nhà thầu:

(1) Nhà thầu A giải thích:

– Chỉ có HSDT của Nhà thầu B giống HSDT của Nhà thầu A và không có chuyện ngược lại;

– Sự giống nhau có thể là do trùng hợp ngẫu nhiên, hoặc do Nhà thầu B đã chép của Nhà thầu A qua 1 bên thứ ba nào đó.

(2)     Nhà thầu B giải thích:

– Nhà thầu B đã mua quy trình nghiệp vụ của Nhà thầu C và thuê Nhà thầu C tư vấn lập HSDT. Luật pháp không cấm điều này;

Trên cơ sở tìm hiểu đăng ký kinh doanh của Nhà thầu A và C, xem xét kỹ hợp đồng thuê lập HSDT và chuyển giao bản quyền quy trình nghiệp vụ giữa B và C, Bên mời thầu đã yêu cầu Nhà thầu B giải thích nội dung sau đây:

  • Nhà thầu C là nhà thầu có 100% vốn góp từ Nhà thầu A và các cổ đông sáng lập của Nhà thầu A, tại sao B lại ký hợp đồng lập HSDT với C, một đơn vị quan hệ mật thiết với A và là đối thủ trực tiếp của B trong cuộc thầu này?
  • Pháp luật đấu thầu không cấm việc mua quy trình nghiệp vụ mẫu nhưng HSMT yêu cầu thực hiện công việc theo yêu cầu cụ thể của chủ đầu tư, áp dụng cho một công trình cụ thể, phù hợp năng lực sản xuất riêng của nhà thầu thì tại sao phần trình bày nghiệp vụ này lại giống hệt nhau?
  • Tại sao trong quá trình tác nghiệp khi trúng thầu được giao hợp đồng, Nhà thầu B lại phải thực hiện theo quy định của Nhà thầu A và phải trao đổi thông tin với Nhà thầu A để thực hiện công việc?
  • Tại sao có những nội dung của HSDT không nằm trong thỏa thuận mua bán quy trình nghiệp vụ mẫu lại cũng giống nhau?

Bên mời thầu có quyền kết luận những giải thích của Nhà thầu A và B là chưa rõ, chưa đủ sức thuyết phục hay không? Để đảm bảo khách quan, cạnh tranh của cuộc thầu, Bên mời thầu có quyền loại HSDT của Nhà thầu A và B hay không?

Mô tả

Đối với tình huống này, chuyên gia của chúng tôi trả lời như sau:

Luật đấu thầu (Điều 89 khoản 3) quy định một trong các hành vi thông thầu là thỏa thuân để một hoặc nhiều bên chuẩn bị hồ sơ dự thầu (HSDT) cho các bên tham dự thấu để một bên thắng thầu.

Nghị định số 63/2014/NĐ-CP (Điều 16 khoản 1) quy định sau khi mở thầu, nhà thầu có trách nhiệm làm rõ HSDT theo yêu cầu của bên mời thầu.

Đối với trường hợp này, khi HSDT của nhà thầu A và nhà thầu B có hàng trăm trang giống hệt nhau, kể cả lỗi chính tả, cách dòng, phân đoạn, chấm câu… đồng thời tên của nhà thầu A xuất hiện nhiều trong HSDT của nhà thầu B thì việc bên mời thầu yêu cầu các nhà thầu làm rõ là cần thiết và phù hợp với quy định của pháp luật đấu thầu. Trường hợp các nhà thầu A, B thừa nhận cùng sử dụng bên thứ ba (là công ty 100% vốn của công ty A) để chuẩn bị HSDT cho mình, đồng thời việc giải thích của nhà thầu đối với các nội dung giống nhau của 2 HSDT không đủ rõ ràng, không có tính thuyết phục thì có thể coi là hành vi thông thầu theo quy định tại điểm b khoản 3 Điều 89 Luật đấu thầu và bên mời thầu phải báo cáo chủ đầu tư, người có thẩm quyền xem xét, quyết định.

Trường hợp chủ đầu tư kết luận nhà thầu A, nhà thầu B có hành vi thông thầu và HSDT của hai nhà thầu này bị loại thì người có thẩm quyền cần ban hành quyết định cấm tham gia hoạt động đấu thầu đối với hai nhà thầu này; quyết định được gửi cho nhà thầu đồng thời gửi đến Bộ Kế hoạch và Đầu tư để tổng hợp, theo dõi, đang tải trên Báo đấu thầu, hệ thống mạng đấu thầu quốc gia theo quy định tại điểm a khoản 3 và khoản 4 Điều 90 Luật đấu thầu. Theo đó, hai nhà thầu này sẽ bị cấm tham dự thầu từ 3 đến 5 năm theo quy định tại khoản 1 Điều 122 Nghị định số 63/2014/NĐ-CP.

Tính huống đấu thầu tương tự

Một trong những hành vi thông thầu là thỏa thuận để một hoặc nhiều bên chuẩn bị hồ sơ dự thầu cho các bên tham dự thầu để một bên thắng thầu

Trong quá trình đánh giá E-HSDT gói thầu thi công xây dựng công trình qua mạng đấu thầu quốc gia tôi có gặp vấn đề sau: Gói thầu có 4 nhà thầu tham dự (E-HSDT), phương pháp đánh giá E-HSDT là theo quy trình 2 (đánh giá đối với nhà thầu có giá dự thầu thấp nhất). Trong đó, nhà thầu A có giá thấp nhất, nhà thầu B có giá thứ 2. Nhà thầu A được đánh giá là không đạt về mặt kỹ thuật (bị loại); nhà thầu B đáp ứng các tiêu chí đánh giá theo yêu cầu của E-HSMT. Tuy nhiên, nhà thầu B lại cho nhà thầu A thuê 1 thiết bị (máy xúc: Có đời máy, công suất, năm sản xuất, hãng sản xuất giống nhau) và thiết bị này cũng được nhà thầu B dùng làm năng lực để tham gia gói thầu nêu trên; nhân sự của nhà thầu A lại làm chỉ huy trưởng cho nhà thầu B (trên tài liệu xác nhận của BHXH mà nhà thầu B nộp cùng E-HSDT); thuyết minh biện pháp tổ chức thi công của 2 nhà thầu A và B giống hệt nhau (chỉ thay đổi tên công ty, câu từ và các đầu mục thuyết minh giống hệt nhau). Tôi muốn hỏi, với tình huống trên 2 nhà thầu (A và B) cùng tham dự 1 gói thầu như vậy có bảo đảm tính cạnh tranh theo quy định không? Nhà thầu A và nhà thầu B có bị coi là thông thầu không? Chủ đầu tư và bên mời thầu cần giải quyết tình huống trên như thế nào để bảo đảm quy định? Nhà thầu B có được xem xét trúng thầu không?

Xác định dấu hiệu thông thầu trong đấu thầu qua mạng

Trong quá trình đánh giá E-HSDT gói thầu thi công xây dựng công trình qua mạng đấu thầu quốc gia, xảy ra tình huống như sau:

Gói thầu có 4 nhà thầu tham dự (E-HSDT), phương pháp đánh giá E-HSDT là theo quy trình 2 (đánh giá đối với nhà thầu có giá dự thầu thấp nhất). Trong đó, nhà thầu A có giá thấp nhất, nhà thầu B có giá thứ 2. Nhà thầu A được đánh giá là không đạt về mặt kỹ thuật (bị loại); nhà thầu B đáp ứng các tiêu chí đánh giá theo yêu cầu của E-HSMT.

Tuy nhiên, nhà thầu B lại cho nhà thầu A thuê 1 thiết bị (máy xúc: Có đời máy, công suất, năm sản xuất, hãng sản xuất giống nhau) và thiết bị này cũng được nhà thầu B dùng làm năng lực để tham gia gói thầu nêu trên; nhân sự của nhà thầu A lại làm chỉ huy trưởng cho nhà thầu B (trên tài liệu xác nhận của BHXH mà nhà thầu B nộp cùng E-HSDT); thuyết minh biện pháp tổ chức thi công của 2 nhà thầu A và B giống hệt nhau (chỉ thay đổi tên công ty, câu từ và các đầu mục thuyết minh giống hệt nhau).

Hỏi: Với tình huống trên 2 nhà thầu (A và B) cùng tham dự 1 gói thầu như vậy có bảo đảm tính cạnh tranh theo quy định không? Nhà thầu A và nhà thầu B có bị coi là thông thầu không? Chủ đầu tư và bên mời thầu cần giải quyết tình huống trên như thế nào để bảo đảm quy định? Nhà thầu B có được xem xét trúng thầu không?

Các thông tin trong HSDT giống nhau có bị xem là hành vi thông thầu

Ông Trần Lịch (Bắc Kạn) đặt câu hỏi như sau: Trong quá trình đánh giá E-HSDT gói thầu thi công xây dựng công trình qua mạng đấu thầu quốc gia tôi có gặp vấn đề sau: Gói thầu có 4 nhà thầu tham dự (E-HSDT), phương pháp đánh giá E-HSDT là theo quy trình 2 (đánh giá đối với nhà thầu có giá dự thầu thấp nhất). Trong đó, nhà thầu A có giá thấp nhất, nhà thầu B có giá thứ 2. Nhà thầu A được đánh giá là không đạt về mặt kỹ thuật (bị loại); nhà thầu B đáp ứng các tiêu chí đánh giá theo yêu cầu của E-HSMT. Tuy nhiên, nhà thầu B lại cho nhà thầu A thuê 1 thiết bị (máy xúc: Có đời máy, công suất, năm sản xuất, hãng sản xuất giống nhau) và thiết bị này cũng được nhà thầu B dùng làm năng lực để tham gia gói thầu nêu trên; nhân sự của nhà thầu A lại làm chỉ huy trưởng cho nhà thầu B (trên tài liệu xác nhận của BHXH mà nhà thầu B nộp cùng E-HSDT); thuyết minh biện pháp tổ chức thi công của 2 nhà thầu A và B giống hệt nhau (chỉ thay đổi tên công ty, câu từ và các đầu mục thuyết minh giống hệt nhau). Tôi muốn hỏi, với tình huống trên 2 nhà thầu (A và B) cùng tham dự 1 gói thầu như vậy có bảo đảm tính cạnh tranh theo quy định không? Nhà thầu A và nhà thầu B có bị coi là thông thầu không? Chủ đầu tư và bên mời thầu cần giải quyết tình huống trên như thế nào để bảo đảm quy định? Nhà thầu B có được xem xét trúng thầu không?.

Căn cứ xác định nhà thầu có hành vi thông thầu

Gói thầu X, đấu thầu lần 1 được chủ đầu tư phê duyệt hủy thầu do các nhà thầu tham dự thầu không đáp ứng về năng lực và kinh nghiệm. Trong lần 1 này, có nhà thầu liên danh công ty A và công ty B tham dự.

Khi đấu thầu lần 2, công ty A tham dự thầu với tư cách là thành viên đứng đầu liên danh của liên danh nhà thầu 1 (thành viên liên danh không phải là công ty B nêu trên). Công ty B tham dự thầu với tư cách là thành viên đứng đầu liên danh của liên danh nhà thầu 2 (thành viên liên danh không phải là công ty A nêu trên).

Hồ sơ dự thầu của liên danh nhà thầu 1 và liên danh nhà thầu 2 có nội dung các phần tài liệu đề xuất kỹ thuật (như giải pháp kỹ thuật, biện pháp tổ chức thi công, biện pháp bảo đảm chất lượng, vệ sinh môi trường, phòng cháy, chữa cháy, an toàn lao động) hoàn toàn giống nhau nhưng không hoàn toàn giống với nội dung hồ sơ dự thầu của nhà thầu liên danh công ty A và công ty B trong đấu thầu lần 1.

Căn cứ Điểm b, Khoản 3, Điều 89 của Luật Đấu thầu, tổ chuyên gia đánh giá liên danh nhà thầu 1 và liên danh nhà thầu 2 có hành vi “thỏa thuận để một hoặc nhiều bên chuẩn bị hồ sơ dự thầu cho các bên tham dự thầu để một bên thắng thầu”.

Ban QLDA Đầu tư xây dựng ngành Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Tây Ninh hỏi, tổ chuyên gia đánh giá liên danh nhà thầu 1 và liên danh nhà thầu 2 có hành vi “thỏa thuận để một hoặc nhiều bên chuẩn bị hồ sơ dự thầu cho các bên tham dự thầu để một bên thắng thầu” có đúng theo Điểm b, Khoản 3, Điều 89 của Luật Đấu thầu không?