Thủ tục để cấm nhà thầu tham gia đấu thầu khi vi phạm các hành vi bị cấm trong đấu thầu

Một chủ đầu tư X có câu hỏi như sau:

Công ty Y là một trong các nhà thầu đã mua Hồ sơ mời thầu và nộp Hồ sơ tham gia đấu thầu các gói thầu do doanh nghiệp X làm chủ đầu tư. Trong quá trình tham gia đấu thầu các gói thầu chủ đầu tư X, Công ty Y đã nhiều lần cố ý cung cấp các thông tin không trung thực trong hồ sơ dự thầu, vi phạm khoản 4 Điều 89 Luật đấu thầu 2013 có hệ thống như: cung cấp bằng giả nhân sự, hợp đồng tương tự được chỉnh sửa giá trị hợp đồng và các thông tin khác…

Căn cứ Điều 89, Điều 90 Luật đấu thầu 2013, Điều 122 Nghị định số 63/2014/NĐ-CP ngày 26 tháng 06 năm 2014 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật đấu thầu về lựa chọn nhà thầu, Chủ đầu tư X dự kiến cấm Công ty Y tham gia hoạt động đấu thầu 05 năm đối với các dự án, dự toán mua sắm của Chủ đầu tư X.

Vì đây là công việc mới lần đầu phát sinh trong quá trình hoạt động của chủ đầu tư X, đồng thời khi Quyết định được ban hành sẽ tác động trực tiếp đến hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp Y. Do đó, chủ đầu tư X muốn chuyên gia hướng dẫn thủ tục pháp lý của việc ban hành quyết định trong trường hợp cụ thể này.

Mô tả

Đối với tình huống này, chuyên gia của chúng tôi trả lời như sau:

Trường hợp đơn vị kết luận (sau khi xác minh, làm rõ) được nhà thầu nhiều lần cố ý cung cấp thông tin không trung thực trong hồ sơ dự thầu (về hợp đồng tương tự và văn bằng của một số nhân sự chủ chốt,…) thì đây được coi là hành vi gian lận của nhà thầu, là một trong các hành vi bị cấm trong đấu thầu theo quy định tại điểm c khoản 4 Điều 89 Luật Đấu thầu năm 2013.

Theo đó, hình thức xử lý đối với hành vi vi phạm của nhà thầu trong trường hợp này là cấm tham gia hoạt động đấu thầu từ 03 – 05 năm (khoản 1 Điều 122 Nghị định số 63/2014/NĐ-CP). Việc xử lý vi phạm về đấu thầu thuộc trách nhiệm của người có thẩm quyền (khoản 3 Điều 73 và điểm a khoản 3 Điều 90 Luật Đấu thầu năm 2013). Theo đó, đơn vị báo cáo người có thẩm quyền xem xét, ban hành quyết định cấm tham gia hoạt động đấu thầu trong các dự án, dự toán mua sắm trong phạm vi quản lý của mình đối với nhà thầu có hành vi vi phạm trong trường hợp nêu trên. Quyết định xử lý vi phạm phải được công khai theo quy định tại khoản 4 Điều 90 Luật Đấu thầu năm 2013.

Đơn vị cần lưu ý trong Quyết định xử lý vi phạm cần nêu chính xác những hành vi vi phạm quy định của pháp luật về đấu thầu dẫn đến việc nhà thầu bị cấm tham gia hoạt động đấu thầu.

Tính huống đấu thầu tương tự

Thành viên liên danh vi phạm trong đấu thầu thì thành viên còn lại có bị xử lý không?

Trong quá trình đánh giá HSDT, ông Minh có tình huống như sau: Khi tham dự một gói thầu X, các thành viên liên danh của một nhà thầu liên danh A - B đều tham gia lập hồ sơ dự thầu và mỗi thành viên ký vào phần kê khai năng lực, kinh nghiệm của mình. Trong quá trình đánh giá hồ sơ dự thầu, tổ chuyên gia đấu thầu phát hiện thành viên liên danh B thuộc nhà thầu liên danh A - B đã kê khai không trung thực nhiều thông tin, làm giả hồ sơ liên quan đến năng lực, kinh nghiệm của mình khi tham dự thầu nên đã báo cáo bên mời thầu. Trong trường hợp này, bên mời thầu X cần xử lý vi phạm đối với thành viên liên danh B hay với nhà thầu liên danh A - B?

Bị cấm tham gia đấu thầu tại một địa phương có đảm bảo hợp lệ theo quy định pháp luật

Một đơn vị tư vấn đấu thầu có chuyên gia như sau: Nhà thầu A tham dự gói thầu về mua sắm hàng hóa tại tỉnh X. Trong quá trình đánh giá hồ sơ đề xuất kỹ thuật, tổ chuyên gia kiểm tra trên trang http://muasamcong.mpi.gov.vn/ và thấy rằng nhà thầu A đang trong thời gian bị cấm tham gia đấu thầu tại một tỉnh Y. Nội dung cấm tham gia đẩu thầu như sau: “Nhà thầu A bị cấm tham gia hoạt động đấu thầu đối với các dự án, dự toán mua sắm thuộc lĩnh vực Giáo dục và Đào tạo trên địa bàn tỉnh Y trong thời gian 03 năm kể từ ngày ban hành quyết định cấm tham gia đấu thầu". Theo quy định của hồ sơ mời thầu và Điểm e Khoản 1 Điều 5 Luật đấu thầu 43/2013/QH13 quy định điều kiện nhà thầu có tư cách hợp lệ, trong đó có điều kiện “Không đang trong thời gian bị cẩm tham gia hoạt động đấu thầu”, điều kiện này chỉ quy định chung chung mà không quy định rõ Không đang trong thời gian bị cấm tham gia hoạt động đẩu thầu cùng lĩnh vực gói thầu tại địa phương". Với tình huống như trên, nhà thầu A có bị loại vì không đảm bảo tư cách hợp lệ hay không?

Có được phép loại HSDT khi nhà thầu đang trong thời gian bị cấm tham gia đấu thầu của chủ đầu tư khác

Doanh nghiệp tư nhân X có câu hỏi cho chuyên gia chúng tôi như sau: Vừa qua, nhà thầu X có mua một số hồ sơ mời thầu xây lắp ở địa bàn tỉnh A để tham gia đấu thầu. Các gói thầu này được tổ chức đấu thầu rộng rãi trong nước. Tuy nhiên, có một số hồ sơ mời thầu đưa ra các tiêu chí đánh giá hồ sơ dự thầu rất lạ so với quy định và gần như triệt tiêu sự tham dự của một số nhà thầu, như: “Không vi phạm các hành vi bị cấm trong đấu thầu theo Điều 89 Luật đấu thầu trong 03 năm gần đây” - Mục 4.5 tư cách hợp lệ của nhà thầu. “Đang trong thời gian cấm tham dự thầu của các cơ quan trên địa bàn tỉnh A” thì không đạt yêu cầu tiêu chí đánh giá về kỹ thuật. Hiện tại, Công ty X đang bị cấm tham gia hoạt động đấu thầu 04 năm đổi với các dự án do một Ban Quản lý dự án Nông nghiệp và PTNT tỉnh A làm Chủ đầu tư. Lý do cấm đấu thầu là do thành viên trong liên danh với Công ty X cung cấp thông tin không trung thực khi tham dự thầu với tư cách là nhà thầu liên danh. Việc thẩm định, phê duyệt và phát hành hồ sơ mời thầu của Chủ đầu tư như nội dung nêu trên có đúng quy định của pháp luật hay không?

Nhà thầu bị tỉnh A cấm đấu thầu trong lĩnh vực này, có được tham gia đấu thầu trong lĩnh vực khác của tỉnh không?

Vừa qua, nhà thầu chúng tôi có mua một số hồ sơ mời thầu xây lắp ở địa bàn huyện A, tỉnh B để tham gia đấu thầu. Các gói thầu này được tổ chức đấu thầu rộng rãi trong nước. Tuy nhiên, có một số hồ sơ mời thầu đưa ra các tiêu chí đánh giá hồ sơ dự thầu rất lạ so với quy định và gần như triệt tiêu sự tham dự của một số nhà thầu, như: - “Không vi phạm các hành vi bị cấm trong đấu thầu theo Điều 89 Luật đấu thầu trong 03 năm gần đây” - Mục 4.5 tư cách hợp lệ của nhà thầu. - “Đang trong thời gian cấm tham dự thầu của các cơ quan trên địa bàn tỉnh B” thì không đạt yêu cầu tiêu chí đánh giá về kỹ thuật. Hiện tại, Công ty chúng tôi đang bị cấm tham gia hoạt động đấu thầu 04 năm đối với các dự án do Ban Quản lý dự án Nông nghiệp và PTNT tỉnh B làm Chủ đầu tư. Lý do cấm đấu thầu là do thành viên trong liên danh với Công ty chúng tôi cung cấp thông tin không trung thực khi tham dự thầu với tư cách là nhà thầu liên danh. Hỏi: Việc thẩm định, phê duyệt và phát hành hồ sơ mời thầu của Chủ đầu tư như nội dung nêu trên có đúng quy định của pháp luật hay không?

Hiểu đúng về “Nhà thầu không đang trong thời gian bị cấm tham gia hoạt động đấu thầu theo quy định của pháp luật về đấu thầu”

Bên mời thầu X đang xem xét đánh giá HSDT của nhà thầu Y tham dự gói thầu A. Tuy nhiên, sau khi tìm hiểu thông tin trên mạng đấu thầu thì được biết nhà thầu Y đang bị một chủ đầu tư Z cấm tham gia hoạt động đấu thầu các dự án của chủ đầu tư Z trong vòng 05 năm. Theo quy định về đánh giá tính hợp lệ của nhà thầu có nội dung: "Nhà thầu không đang trong thời gian bị cấm tham gia hoạt động đấu thầu theo quy định của pháp luật về đấu thầu”. Bên mời thầu X đang băn khoăn việc nhà thầu Y bị cấm như trên có đảm bảo tư cách hợp lệ cho gói thầu A của mình theo quy định nói trên.

Có cần thông báo với Bộ KH&ĐT khi nhà thầu bị phạt hợp đồng?

Đề nghị cơ quan chức năng hướng dẫn xử lý tình huống sau:

Năm 2018, nhà thầu X trúng gói thầu cung cấp hàng hóa, gồm các hàng hóa A, B, C. Nhà thầu X ký hợp đồng với chủ đầu tư Y về việc cung cấp hàng hóa A, B, C nêu trên. Tuy nhiên trong quá trình thực hiện hợp đồng, nhà thầu X chỉ cung cấp được hàng hóa A và B theo hợp đồng với chủ đầu tư, còn hàng hóa C nhà thầu X không cung cấp được nên đã có văn bản gửi chủ đầu tư Y xin không cấp hàng hóa C và chấp nhận chịu phạt vi phạm hợp đồng.

Chủ đầu tư Y đã đồng ý cho nhà thầu X không cấp hàng hóa C và nhà thầu X bị xử phạt vi phạm hợp đồng. Sau đó hai bên ký quyết toán hợp đồng nêu trên và thanh lý hợp đồng (chủ đầu tư Y không có văn bản thông báo với nhà thầu X và gửi Cục Quản lý đấu thầu về việc nhà thầu X vi phạm hợp đồng nêu trên).

Năm 2019, nhà thầu X lại nộp hồ sơ tham dự thầu gói thầu mua sắm hàng hóa của chủ đầu tư Y và cam kết trong 5 năm gần nhất không có hợp đồng nào không hoàn thành.

Hỏi: Chủ đầu tư Y có được đánh giá nhà thầu X có lịch sử không hoàn thành hợp đồng hay không? Có quy định nào bắt buộc chủ đầu tư phải gửi văn bản thông báo tới nhà thầu và gửi Cục Quản lý đấu thầu về việc nhà thầu vi phạm hợp đồng hay không?

Xử lý vi phạm thế nào đối với hành vi thông thầu

Trong quá trình xét thầu, tổ chuyên gia đã phát hiện 03 nhà thầu có rất nhiều bằng chứng chứng mình 03 nhà thầu thông thầu với nhau. Ví dụ như: 03 bộ hồ sơ có format gần giống nhau, đặc biệt là 02 nhà phụ gần như là giống nhau, chỉ khác nhau về giá dự thầu. 02 cán bộ của 02 công ty (tạm thời xác định là phụ) không biết gì về công ty mà mình đang đi đấu thầu (trong hồ sơ yêu cầu có đề nghị đại diện hợp pháp của nhà thầu đến nộp hồ sơ và phỏng vấn trực tiếp). Tổ chuyên gia có thực hiện gọi điện trực tiếp cho 01 giám đốc (bật loa ngoài) thì ông này nói có cử anh A đi tham gia, nhưng thực tế anh A lại đang đi đấu thầu cho công ty B. Vậy trường hợp này nên xử lý như thế nào? Ví dụ: có được phạt kinh phí bảo lãnh dự thầu mà 03 nhà thầu đã nộp không?