Hiệu lực bảo lãnh dự thầu ngắn hơn quy định đối với gói thầu sử dụng vốn ODA

Vừa qua Ban Quản lý các dự án A thuộc ủy ban Nhân dân thành phố Đà Nằng có tố chức đấu thầu các gói thầu thuộc Dự án B với nguồn vốn vay của Ngân hàng Thế giới và vốn đối ứng của thành phố Đà Nẵng. Đối với công tác đấu thầu của Dự án, chúng tôi sử dụng mẫu Hồ sơ mời thầu do Ngân hàng Thế giới ban hành và tuân thủ theo quy trình hướng dẫn đấu thầu của Nhà tài trợ. Tuy nhiên, trong quá trình tổ chức đấu thầu có phát sinh những tình huống vướng mắc mà theo nội dung trong Hồ sơ mời thầu và hướng dẫn đấu thầu của Nhà tài trợ chưa có hướng dẫn tình huống xử lý cụ thể. Vì vậy, về phía quy trình và thủ tục đấu thầu Việt Nam, Ban Quàn lý các dự án A xin chuyên gia hướng dẫn xử lý tình huống cụ thể như sau:

Theo quy định tại mục CDNT 19.1 trong Hồ sơ mời thầu cua nhà tài trợ nêu: “Trường hợp sử dụng thư bảo đảm cùa ngân hàng thì thư bảo đảm phải được lập theo Mẫu bảo đảm dự thầu tại Chương IV- Biểu mẫu dự thầu hoặc theo một mẫu khác tương tự và phải được Chủ đầu tư chấp nhận trước khi nộp HSDT. Thời gian có hiệu lực của bảo đảm dự thầu bằng thời gian có hiêu lưc của HSDT như quy đinh trong HSMT là 180 ngày hoăc sau khi gia han theo Muc 18.2 CDNT cộng thêm 30 ngày”.

– Nhà thầu tham dự thầu kèm theo một Bảo lãnh dự thầu với Thời gian hiệu lực cụ thể như sau:

“(a) nếu Bên yêu cầu bảo đảm trúng thầu: bảo đảm này sẽ hết hiệu lực ngay sau khi chúng tôi nhận được bản sao thỏa thụận hợp đồng có chữ ký của Bên yêu cầu bảo đảm và bản sao Bảo đảm thực hiện hợp đồng và Bảo đảm Thực hiện Trách nhiệm Môi trường, Xã hội, Sức khỏe và An toàn (MXSA) được phát hành cho Bên thụ hưởng theo chỉ thị của Bên yêu cầu bảo đảm; hoặc

(b) nếu Bên yêu cầu bảo đảm không trúng thầu: bảo đảm này sẽ hết hiệu lực 

   (i) ngay sau khi chúng tôi nhận được bản sao văn bản thông báo từ Bên thụ hưởng gửi cho Bên yêu cầu bảo đảm thông báo kết quả đấu thầu; hoặc

   (ii) trong vòng 30 ngày sau thời hạn hiệu lực của hồ sơ dự thầu là ngày được xác định thông qua bản sao của Đơn dự thầu và bất kỳ văn bản gia hạn nào, đi kèm với hồ sơ mời thầu được trình lên chúng tôi; hoặc

c) 180 ngày kể từ ngày 16/8/2018. ”

Ở đây, điều kiện (c) nhà thầu chỉ có 180 ngày kể từ ngày 16/8/2018, khác với yêu cầu của mẫu Bảo lãnh dự thầu trong HSMT là “ba năm sau ngày phát hành bảo đảm này” và điều kiện này cũng ngắn hơn Thời gian hiệu lực của Bảo đảm dự thầu theo HSMT là 210 ngày. Như vậy, Bảo đảm dự thầu cua Nhà thầu này có đáp ứng yêu cầu hay không?

Mô tả

Đối với tình huống này, chuyên gia của chúng tôi trả lời như sau:

Luật đấu thầu (Điều 3 khoản 3) quy định đối với việc lựa chọn nhà thầu, nhà đầu tư thuộc dự án có sử dụng vốn hồ trợ phát triến chính thức (ODA), vốn vay ưu đãi phát sinh từ điều ước quốc tế, thỏa thuận quốc tế giữa Việt Nam với nhà tài trợ thì áp dụng theo quy định của điều ước quốc tế và thỏa thuận quốc tế đó. Theo đó, do gói thầu sử dụng nguồn vốn vay của Ngân hàng Thế giới nên việc lựa chọn nhà thầu được thực hiện theo hướng dẫn đấu thầu của nhà tài trợ nêu trong hiệp định đã ký kết.

Trường hợp việc lựa chọn nhà thầu các gói thầu thuộc dự án B được thực hiện theo quy định của pháp luật đấu thầu Việt Nam thi việc đánh giá hồ sơ dự thầu được thực hiện theo hướng dẫn sau:

Nghị định số 63/2014/NĐ-CP (Điều 18 khoản 2 điểm d) quy định một trong nhũng nội dung đánh giá tính hợp lệ của hồ sơ dự thầu là có bảo đảm dự thầu với giá trị và thời hạn hiệu lực đáp ứng yêu cầu của hồ sơ mời thâu. Đối với trường hợp quy định bảo đảm dự thầu theo hình thức nộp thư bảo lãnh thì thư bảo lãnh phải được đại diện hợp pháp của tô chức tín dụng hoặc chi nhánh ngân hàng nước ngoài được thành lập theo pháp luật Việt Nam ký tên với giá trị và thời hạn hiệu lực, đơn vị thụ hưởng theo yêu cầu của hồ sơ mời thầu.

Theo đó, trường hợp hồ sơ mời thầu quy định thời gian có hiệu lực của bảo lãnh dự thầu tổi thiểu là 210 ngày thì việc thư bảo lãnh dự thầu của nhà thầu có thời gian hiệu lực là 180 ngày được đánh giá là không đáp ứng yêu cầu nêu trên của hồ sơ mời thầu. Tuy nhiên, nội dung hồ sơ mời thầu trong văn bản hỏi là chưa rõ ràng (không rõ thời gian có hiệu lực của bảo lãnh dự thầu là 180 ngày hay 180 ngày + 30 ngày).

Tính huống đấu thầu tương tự

Trường hợp một thành viên trong liên danh vi phạm thì bảo đảm dự thầu của tất cả thành viên trong liên danh không được hoàn trả.

Ông Nguyễn Đại (Hải Phòng) đề nghị cơ quan chức năng hướng dẫn trường hợp như sau: Công ty A và công ty B tham gia thỏa thuận liên danh đấu thầu cung cấp hàng hóa. Nội dung thỏa thuận quy định tỷ lệ % phần việc của từng đơn vị, công ty A phải nộp bảo lãnh dự thầu trước khi tham gia đấu thầu. Sau khi nhận được thông báo trúng thầu, trong quá trình đàm phán, công ty B báo không đủ khả năng cung cấp hàng đúng tiến độ, dẫn tới không thể đạt được thỏa thuận hợp đồng (award contract) với chủ đầu tư. Quy trình đàm phán diễn ra đúng theo Luật Đấu thầu. Ông Đại hỏi chuyên gia, chủ đầu tư có được phép không hoàn trả bảo lãnh dự thầu hoặc áp dụng mức phạt (khấu trừ vào bảo lãnh) đối với liên danh nhà thầu hay không? Nếu có phát sinh chi phí trong mục 1 thì các thành viên liên danh phân chia chi phí, mức phí như thế nào? Điều luật nào quy định? Nếu không thể thương lượng được thì khỏi kiện ra cơ quan nào?

Có cho phép đặt cọc bằng tiền mặt đối với bảo đảm dự thầu

Theo Khoản 1 Điều 4 Luật Đấu thầu số 43/2013/QH13 ngày 26/11/2013 quy định “Bảo đảm dự thầu là việc nhà thầu, nhà đầu tư thực hiện một trong các biện pháp đặt cọc, ký quỹ hoặc nộp thư bảo lãnh của tổ chức tín dụng hoặc chỉ nhánh ngân hàng nước ngoài được thành lập theo pháp luật Việt Nam...”. Tuy nhiên, theo hướng dẫn tại Thông tư 05/2015/TT-BKHĐT ngày 16/6/2015 của Bộ Kế hoạch và Đầu tư về việc Quy định chi tiết lập hồ sơ mời thầu mua sắm hàng hóa thì “Khi tham dự thầu, nhà thầu phải thực hỉện biện pháp bảo đảm dự thầu trước thời điểm đóng thầu theo hình thức thư bảo lãnh do ngân hàng hoặc tổ chức tín dụng hoạt động hợp pháp tại Việt Nam phát hành hoặc đặt cọc bằng Séc (đối với trường hợp đặt cọc) ”. Câu hỏi cho chuyên gia: Đối với bảo đảm dự thầu được thực hiện dưới hình thức đặt cọc thì nhà thầu tham dự thầu có được phép đặt cọc bằng tiền mặt cho bên mời thầu/Chủ đầu tư không?

Có được phép yêu cầu bảo lãnh dự thầu đối với gói thầu cung cấp dịch vụ tư vấn

Công ty X là đơn vị tư vấn đấu thầu cho bên mời thầu lựa chọn nhà thầu tư vấn để thực hiện tư vấn giám sát cho gói thầu xây dựng. Để đảm bảo nghĩa vụ tham gia dự thầu của nhà thầu, tư vấn đấu thầu đã đưa vào nội dung yêu cầu bảo lãnh dự thầu trong hồ sơ mời thầu. Tuy nhiên, trong HSMT lại không quy định cụ thể về thời hạn hiệu lực của bảo lãnh dự thầu mà chỉ quy định hiệu lực của hồ sơ dự thầu là 90 ngày. Các nhà thầu đệ trình hồ sơ dự thầu hầu hết đề xuất hiệu lực của bảo lãnh dự thầu là 120 ngày, chỉ có 01 nhà thầu Y đệ trình bảo lãnh dự thầu với hiệu lực là 90 ngày. Công ty X muốn hỏi trong trường hợp nói trên thì bảo lãnh của nhà thầu Y có đảm bảo hợp lệ theo quy định không?

Bổ sung thư bảo lãnh dự thầu bị thiếu do sơ suất khi nộp lại HSDT (vì BMT thực hiện gia hạn đóng thầu)

Tại thời điểm đóng thầu chỉ có duy nhất 01 nhà thầu chúng tôi nộp HSDT. Để tăng thêm nhà thầu tham gia CĐT đã gia hạn thời điểm đóng thầu, do vậy chúng tôi đã được nhận lại toàn bộ HSDT đã nộp. Theo quy định nhà thầu phải điều chỉnh lại một số thông tin trong đó có bảo lãnh dự thầu phù hợp với thời điểm mở thầu mới và chúng tôi cũng đã thực hiện. Tuy nhiên trong quá trình sắp xếp lại HSDT do sơ ý chúng tôi chỉ ghép Bảo lãnh dự thầu sửa đổi, bỏ sót thư bảo lãnh số đã được phát hành lần 1 trước đó. Xin hỏi, chúng tôi có được phép làm rõ, bổ sung Bảo lãnh dự thầu đã phát hành ần 1 không (Bảo lãnh này là một phần không tách rời của BL dự thầu sửa đổi đã nộp) ?

Yêu cầu tổ chức phát hành bảo đảm dự thầu phải là các ngân hàng có phù hợp quy định

Bên mời thầu X đang tổ chức đấu thầu rộng rãi trong nước một gói thầu mua sắm hàng hóa thuộc phạm vi điều chỉnh của Luật Đấu thầu. Đối với nội dung bảo đảm dự thầu, đơn vị tư vấn xây dựng hồ sơ mời thầu (HSMT) đề xuất quy định trong chỉ dẫn nhà thầu như sau: “Trường hợp thực hiện biện pháp bảo đảm dự thầu bằng hình thức thư bảo lãnh, nhà thầu phải nộp cùng hồ sơ dự thầu (HSDT) bảo lãnh dự thầu do một ngân hàng phát hành với giá trị và thời gian có hiệu lực như quy định tại Bảng dữ liệu đấu thầu. Bảo đảm dự thầu phải do một ngân hàng hoạt động hợp pháp tại Việt Nam phát hành…”. Bên mời thầu muốn hỏi nội dung yêu cầu về bảo đảm dự thầu như trên có phù hợp với quy định của pháp luật về đấu thầu không?

Có được nộp bảo đảm dự thầu bằng tiền mặt?

Đơn vị ông Phan Chí Thiện (An Giang) đang thực hiện thẩm định gói thầu xây lắp quy mô nhỏ, hồ sơ mời thầu được lập theo Mẫu số 1 Thông tư số 03/2015/TT-BKHĐT. Nhà thầu A nộp bảo đảm dự thầu bằng tiền mặt và bên mời thầu xuất phiếu thu tiền mặt bảo đảm dự thầu cho nhà thầu A với số tiền 100.000.000 đồng. Ông Thiện hỏi, trường hợp bên mời thầu xuất phiếu thu tiền mặt bảo đảm dự thầu cho nhà thầu A có đúng quy định không? Bảo đảm dự thầu này có hợp lệ không? Nếu đánh giá bảo đảm dự thầu này không hợp lệ thì dựa theo quy định nào?

Nhà thầu ghi mốc thời gian có hiệu lực của bảo đảm dự thầu trong thư bảo lãnh khác nhau

Công ty A tổ chức đấu thầu rộng rãi trong nước cho gói thầu mua sắm hàng hóa X. Thời điểm đóng thầu là 14h00 ngày 17/9/2015, thời điểm mở thầu là 14h30 ngày 17/9/2015. Hồ sơ mời thầu (HSMT) yêu cầu thời gian có hiệu lực của hồ sơ dự thầu (HSDT) tối thiểu là 90 ngày kể từ ngày có thời điểm đóng thầu; nhà thầu tham dự thầu phải nộp kèm theo bảo lãnh dự thầu (BLDT) có hiệu lực tối thiểu là 120 ngày kể từ ngày có thời điểm đóng thầu Có 5 nhà thầu tham dự thầu; nội dung về thời gian có hiệu lực của BLDT lần lượt như sau:

  1. Nhà thầu thư nhất: BLDT có hiệu lực kể từ 14h00 ngày 17/9/2015 đến hết 24h00 ngày 14/01/2016;
  2. Nhà thầu thứ hai: BLDT có hiệu lực kể từ 14h00 ngày 17/9/2015 đến hết giờ làm việc ngày 14/01/2016;
  3. Nhà thầu thứ ba: BLDT có hiệu lực kể từ 8h00 ngày 17/9/2015 đến 14h00 ngày 14/01/2016;
  4. Nhà thầu thứ tư: BLDT có hiệu lực trong vòng 120 ngày, kể từ ngày 17/9/2015;
  5. Nhà thầu thứ năm: BLDT có hiệu lực kể từ ngày 17/9/2015 đến ngày 14/01/2016.
Trong quá trình đánh giá về thời gian có hiệu lực của BLDT, Tổ chuyên gia có hai nhóm ý kiến đánh giá khác nhau. Cụ thể như sau: Nhóm ý kiến thứ nhất cho rằng: -  BLDT của nhà thầu thứ nhất được đánh giá là đáp ứng yêu cầu về thời gian có hiệu lực theo yêu cầu của HSMT; - BLDT của nhà thầu thứ hai và nhà thầu thứ ba có thời điểm kết thúc hiệu lực là chưa đủ 120 ngày theo yêu cầu của HSMT. Theo chuyên gia thì thời điểm kết thúc trong trường hơp này phải là 24h00 ngày 14/01/2016 mới được coi là đáp ứng yêu cầu của HSMT; - BLDT của nhà thầu thứ tư ghi thời gian bắt đầu có hiệu lực kể từ ngày 17/9/2015 nên không rõ là bắt đầu từ khi nào (0h, 8h00, 10h00, 14h00...), do đó không thể xác định được chính xác thời gian có hiệu lực của BLDT nên BLDT của nhà thầu được coi là không đáp ứng yêu cầu; -  BLDT của nhà thầu thứ năm tương tự như đánh giá BLDT của nhà thầu thứ hai và thứ ba do không rõ thời gian bắt đầu có hiệu lực; đồng thời thời điểm kết thúc là chưa đủ 120 ngày theo yêu cầu của HSMT. Nhóm ý kiến thứ hai cho rằng: BLDT của cả 5 nhà thầu đều đáp ứng yêu cầu của HSMT về thời gian có hiệu lực. Xin được hỏi chuyên gia ý kiến đánh giá nào ở trên là tuân thủ các quy định của pháp luật về đấu thầu.

Không phải sai tên gói thầu trong bảo lãnh dự thầu đều dẫn tới bảo lãnh dự thầu không hợp lệ

Một nhà thầu đã nộp E-HSDT cho gói thầu xây lắp có tình huống như sau: Sau khi nộp E-HSDT, nhà thầu đã phát hiện ra lỗi sai sót trong bảo lãnh dự thầu và xác nhận cung cấp tín dụng của Ngân hàng về tên gói thầu, cụ thể như sau:

  • Tên gói thầu ghi trong bảo lãnh: Gói thầu số 02: Xây lắp công trình A
  • Tên gói thầu theo đúng thực tế: Gói thầu số 02: Xây lắp công trình A (giai đoạn 2)
Ngay sau đó, nhà thầu đã liên lạc với ngân hàng để thay đổi và đính chính bảo lãnh dự thầu và cam kết cung cấp tín dụng. Theo đó, nhà thầu muốn hỏi đây có phải là lỗi nghiêm trọng, cơ bản là cơ sở để loại bỏ nhà thầu hay không?